Agaw-Dilim (Twilight)

AGAW-DILIM 

Ni: Jose Corazon De Jesus (HUSENG BATUTE)

Namatay ang araw
sa dakong kanluran,
nang kinabukasa’y
pamuling sumilang,
ngunit ikaw, irog, bakit nang pumanaw
ay bukod-tangi kang di ko na namasdan?

Naluoy sa hardin
ang liryo at hasmin,
Mayo nang dumating
pamuling nagsupling,
ngunit ikaw, sinta, bakit kaya giliw
dalawang Mayo nang nagtago sa akin?

Lumipad ang ibon
sa pugad sa kahoy,
dumating ang hapon
at muling naroon,
ngunit ikaw, buhay, ano’t hangga ngayo’y
di pa nagbabalik at di ko matunton?

Ang tulang ito ay isinulat ni Jose Corazon De Jesus o mas kilala rin sa tawag na Huseng Batute. Upang suriin ang tulang ito, gagamitin ko ang teoryang Social-Exchange Theory.

Sinasabi ng teoryang Social-Exchange,  ang pagkakaroon ng pakikipag ugnayan natin ay resulta ng isang proseso ng pagpapalitan. Ang dahilan ng pagpapalitan na ito ay upang palawakin ang mga benepisyo at tipirin ang ibinibigay na kapalit. Ayon din sa teoryang ito, mas binibigyang halaga ng tao ang mga benepisyong matatanggap kaysa sa maaring ipamahagi. Kung ang pagkakataon ay hindi pumabor sa tao at hindi niya nakuha ang kaniyang benepisyo, iiwanan niya ang proseso ng pagpapalitan.  (Thibault, J. W., & Kelley, H. H. 1952)

Ang buong tula ay mensahe ng isang mangingibig sa kaniyang sinisinta. Hindi sinabi kung ang mangingibig na ito ay babae o lalaki. Pero ayon sa teoryang Social-Exchange, makikita natin na ang dating magsing0irog na ito ay nagkaroon ng proseso ng pagpapalitan. Sa unang saknong makikita natin ang pagihintay ng mangingibig na ito sa kaniyang sinisinta ngunit ang kaniyang sinisinta ay hindi na muling nagbalik. Ikinompara niya mula sa una at ikalawang saknong  ang kaniyang sinisinta sa mga bagay o pangyayari na nawawala ngunit nagbabalik pa. Ngunit ang hulang saknong ay tumutukoy sa kaniyang buhay na hindi na niya matunton.

Sa pag gamit ng teoryang Social Exchange makikita natin na sa relasyon ng dating mag-kasintahan na ito ay may umalis sa proseso ng pagpapalitan o relasyon. Marahil ang kaniyang sinisinta ay hindi nakaramdam ng “benepisyo” at hindi nito nakamit ang kaniyang gusting maramdaman kaya naman iniwan niya ang kaniyang irog at hindi na muling nagbalik pa. Sa huling saknong na kaniyang tinukoy, ang “buhay” ay maaring tumukoy parin sa kaniyang irog. Ang taong minahal niya ng lubos at itinuring na niyang buhay ay hindi na muling nagbalik matapos siyang iwanan.

SOURCES:

Agaw-Dilim By Jose Corazon De Jesus (http://tagaloglang.com/Philippine-Literature/Tagalog-Poems/tula-agaw-dilim-twilight.html)

Social Exchange Theory (http://www.uky.edu/~drlane/capstone/interpersonal/socexch.html)