Kung ano ka ngayon, produkto iyan ng napagdesisyunan mo kahapon (The Law of Causality)

Pag nagigising ka tuwing umaga, ano’ng una mong ginagawa pagkatapos mo bumangon? Marahil ay kukunin mo ang iyong cellphone at titignan kung may nagpadala ba sa iyo ng mga mensahe, kung may load ka ay marahil tumugon ka na sa ibang mensaheng iyong natanggap. Pagkatapos ay marahil tatayo ka na at pupunta sa banyo upang mag-hilamos at mag-mumog, pagkatapos ay pupunta sa kusina upang kumain ng agahan, matapos kumain ay maliligo na ka at maghahanda sa pagpasok sa eskuwelahan. Pero naisip mo na ba na paano kaya kung mag-iba ka ng desisyon sa kung anong gagawin mo sa umaga? Paano kung pagkagising mo ay hindi mo na muna basahin ang mga mensahe at dumeretso ka sa banyo upang maligo. Kung ganoon, hindi mo na natugunan kaagad ang mga mensaheng natanggap mo sa umagang iyon. At isa pala sa mensaheng iyon ay kinakailangan ng agarang pagtugon? Mag-iiba kung sakali ang takbo ng magiging araw mo kung ganoon ang napili mong gawin.

Bawat kilos na ating gagawin sa araw-araw ay may kaukulang epekto sa hinaharap. Ang tawag dito ay Law of Causality.  

http://vowerpower.files.wordpress.com/2007/11/dominos.gif

Sinasabi na ang lahat ng kilos at gawa ay mula sa pag-iral o pamamalagi ng isang bagay. Maaring ang pamamalagi nito sa mundo ang sinasabing dahilan ng nasabing pagkilos. Ang pagkilos na naganap ay dumedepende sa katangian ng bagay na naging dahilan nito upang mangyari. (Rand, 1961)  

http://img.pandawhale.com/post-20002-Endless-domino-gif-infinite-in-ITBu.gif

Sa Law of Causality sinasabi na ang pag-iral o existence ng isang bagay ay hindi dahil sa walang kadahilanan. Kung baga, ikaw mismo na umiiral at namamalagi sa mundong ito ay may kadahilanan. Dahil ang bawat tao, bagay, elemento at porma ay may kaniya-kaniyang pagkakakilanlan, hindi maaring umiral ang mga ito nang walang pinagmulan dahil ang pagkakakilanlan na iyon ay nagsasabing may mga katangian ito na nakuha mula sa isa  pang bagay kaya naman may dahilan kung bakit nabubuhay at namamalagi ang isang tao, bagay, hayop, elemento at porma sa mundong ito.

Upang mas lalo pa nating maunawaan ang teoryang ito ay magbibigay ako ng mga palabas na maaring magbigay linaw sa atin kung ano nga ba ang Law of Causality

Una, ang palabas na Next (2007)

na pinagbidahan ng sikat na Holliwood actor na si Nicholas Cage bilang si Cris Johnson kung saan ay nasisilip niya ang hinaharap dalawang minuto bago ito mangyari. Dahil dito maari niyang ibahin ang takbo ng kaniyang ikikilos at magbabago nga ang nakatakdang mangyari. Maari siyang sumunod sa kung ano ang kaniyang nakita, maari rin naming hindi. At sa pagkakataong naisipan niyang tumaliwas sa kaniyang nakita, bawat detalye ng mga susunod na pangyayari ay mag iiba.

Pangalawa, ang palabas na The Butterfly Effect (2004) na binagbidahan ni Ashton Kutcher bilang Evan Treborn kung saan nagkaroon siya ng pagkakataong bumalik sa nakaraan at baguhin ang mga nais niyang baguhin, pero dahil nga sa sinasabi ng Law of causality, nagbago ang kabuuan ng mga pangyayari sa buhay niya depende sa kung ano ang pipiliin niyang gawin. Ang bawat kilos na kaniyang ginagawa ay nakakapagpabago hindi lang ng mga pangyayari sa buhay niya kung hindi pati na rin sa mga taong nakadadaupang-palad niya sa nakaraan. Sa tuwing susubukan niya na itama ang mga pagkakamali niya sa nakaraan ay may napapahamak at may nangyayaring hindi maganda sa ibang tao.

Dahil dito, nabigyan ko ng konklusyon na hindi natin maaring balikan kung ano ang nangyari na kung ano man ang nangyari sa nakaraan ay marapat na lamang nating tanggapin dahil ito ay nangyari na’t hindi na maari pang balikan. Dahil kung babalikan natin ito at babaguhin, maari nating masira ang pagiging balanse ng mga pangyayari. Ang maari na lamang nating gawin ay tanggapin kung ano man ang nangyari na at subukang maging mas mabuti at kapaki-pakinabang na tao sa hinaharap. Kung ako ang tatanungin ay masasabi kong matibay ang pundasyon ng teoryang ito at naniniwala ako rito. Tama ang kung ano mang bagay na ating gagawin ngayon ay maaring magbigay ng malaking epekto sa hinaharap. Naaalala ko sa isang sermon na aking narinig sa simbahan,
“Kung ano ka man ngayon ay produkto ito ng mga napagdesisyunan mo kahapon” kung hindi ka man nagsisimba ay maari mo parin itong paniwalaan o hindi, nasa sa iyo iyon. Ang nais ko lamang sabihin ay kung nasa konsepto mo man ang pagiging malaya, pag-isipan pa rin nang mabuti ang bawat salita at kilos na iyong gagawin sapagkat maari itong magbigay ng mabuti o masamang epekto sa hinaharap.

Ano ang nasa isip mo ngayon? Maari mo bang ibahagi sa comment box ang iyong mga ideya?

SOURCES:

Rand, Ayn (1964) For The New Intellectual

Retrieved December 17, 2013 from http://aynrandlexicon.com/lexicon/causality.html

Rand, Ayn (1982) Philosophy—who needs it

Retrieved December 17, 2013 from http://aynrandlexicon.com/lexicon/causality.html

Animation stick figures (photograph)

Retrieved December 27, 2013 from http://vowerpower.wordpress.com/bribble-backrounds/

Domino Effect (Photograph)

Retrieved December 27, 2013 from http://www.dailygifblog.com/2010/03/domino-loop-gif.html

Next (2007) movie poster

Retrieved December 27, 2013 from http://collider.com/entertainment/article.asp/aid/3957/tcid/1

The Butterfly Effect (2004) movie poster designed by Art Machine, A Trailer Company (photograph)

Retrieved December 27, 2013 from http://www.impawards.com/2004/butterfly_effect.html

Kung may babalikan ka sa nakaraan ano iyon at bakit? (The Law of Causality)

The Law of Causality

 Isa sa mga dahilan bakit ito ang napili kong teorya upang bigyang komento at icritic ay dahil isa ito sa mga tingin kong malaki ang nagging epekto sa akin at maari ding sa iyo na nakakabasa nito. Ang teoryang ito ang nagbibigay dahilan upang malaman natin na kung ano ang nangyayari ngayon ay hindi na maaring mabago pa. J Ayokong maging biased dahil naniniwala ako sa teorya na ito kaya naman ineeencourage ko kayo na magtanong at magbigay comment patungkol sa Theory na ito.

Ano nga ba ang Law of Causality?

Sabi sa For the new Intellectual ni Ayn Rand, ang definition ng causality ay law of identity applied to action, na ang lahat ng action ay mula sa isang existence ng isang bagay. Maaring ang existence nito ang naging dahilan ng sinasabing action. Ang action na naganap ay dumedepende sa nature ng bagay na nagtrigger dito. At sa isa pa niyang libro na pinamagatang Philisophy—who needs it, sinabi niya dito na lahat ng bagay na nag-eexist sa mundo, bawat forms, motions at combination ng universe---mula sa isang alikabok patungo sa pagbuo ng buong galaxy hanggang sa pagkabuo ng buhay ay dahilan ng existence ng bawat elements na involved dito. Ano pa mang element iyon. Kung ano ang nagging bunga, may mga parte nito ay galling sa puno. J

Sa law of causality, sinasabi na ang existence ng isang bagay ay hindi dahil sa walang kadahilanan. Kung baga, ikaw mismo na nag-eexist sa mundong ito ay may dahilan bakit ka nag eexist. Dahil ang bawat bagay, hayop, element at tao ay may identity, hindi maaring nag exist lamang sila ng walang pinagmulan dahil ang identity na iyon mismo ang nagsasabing may pinanggalingan at may dahilan ang existence mo.

Gagamitin ko ang quotation na Destiny is a matter of choice not chance upang mas lalo pa nating maunawaan kung ano ba talaga ang causality. Every move we make creates a bigger impact on something in the future. Kung nasaan ka man ngayon ay produkto ng kung anong napagdesiyunan mo kahapon, maaring napilitan ka man sa pagpili ng desisyon na iyon, iyon ang nagging dahilan kung nasaan ka ngayon. Halimbawa, ang destiny ko ay talagang maging isang writer. Ngunit mas pinili kong pag aralan ang pagkanta at pagsayaw, kaya naman maaepktuhan at mababago lahat ng “nakatakda” sa hinaharap ko, maaring magbago kung sino ang mga taong makikilala ko, at dahil don, ang balance ng nature ay naiiba. Kasi naiba ang maliit na detalye, susunod na ang lahat.

Isa pa sa magandang halimbawa ay ang mga sumusunod na palabas. Marahil ay mas mauunawaan pa natin kung susuriin natin ang mga palabas na ito; Una, ang movie ni Nicholas Cage na Next kung saan ay nasisilip niya ang hinaharap dalawang minute bago ito mangyari. At dahil nakikita mo ang hinaharap, maari nang magbago iyon. Kasi nga nasilip mo na kung anong mangyayari kaya pwede mong baguhin ito o sumunod sa kung ano ang nakita mo. At by the moment na mapagdesisyunan mo na tumaliwas, bawat detalye ng susunod na mangyayari ay magbabago kasi ikaw na ang gumagawa ng future mo.

Pangalawa, ang movie ni Ashton Kutcher na The Butterfly Effect kung saan nagkaroon ang character na si Evan Treborn na bumalik sa kaniyang nakaraan at baguhin ang mga nais niyang baguhin. Pero dahil nga sa law of causality, nagbabago timeline ng kaniyang buhay depende sa kung ano ang pipiliin niyang choice.  Ang bawat action na gagawin niya ay nakakapag pabago sa timeline hindi lang ng buhay niya kundi ng mga buhay ng taong nakakausap niya sa nakaraan.

Kaya dahil dito, nabigyan ko ng conclusion na hindi na natin maaring balikan kung anong nangyari na. Dahil kung babalikan natin ito, maari natin masira ang balance of nature, tiyak naman na may kadahilanan kung bakit nangyari ang mga bagay.

Isa rin na nakakapag patibay ng Faith ko ang law of causality J Hindi ko alam kung dapa ko pa itong iexplain dahil magiging biased ako masyado pero the is an absolute cause ng mga bagay bagay

Para sa akin ay tama at matibay ang foundation ng theory na ito. Tama rin para sakin na kung ano ang maliit na gagawin mo ngayon ay maaring magbigay ng malaking epekto sa future.

Kaya naman, nasa konsepto mo man ang pagiging Malaya, pag isipang mabuti ang bawat galaw, salita na iyong bibitawan, ika nga ng isa sa mga paborito kong tao sa mundo na ayaw magpakilala, “Think for the long term effect of your actions! (With matching convictions pa!) .

Ano ang nasa isip mo ngayon? Please comment below :) (Merry Christmas!)

Naka eight hours na tulog ba ako?

1pm. na di ko alam bakit kailangang eight hours pero sa tingin ko para clear ang mind? Yung monologue namin di pa tapos, ay magcomedy nalang kaya ako? LObat na ko itetext ko pa si ate wos mag eemcee daw ako sa kasala. Nahihiya ako kasi ndi pa ako nakakapag emcee ng kasal gusto ko kumanta pero hindi mag emcee. Hahaha Choosy pa! Wild mind ba tong ginagawa ko? Exercise din ata to sa script writing na dapat never madstop ang daliri tapos bawal mag bura? Ang bagal ko magtype. Ang sakit ng likod ko :( mali ata posisyon ko sa pag tulog. Ayan huminto yung daliri ko. Cheating. Alam ko na, pipindutin ko na lang yung capslock everytime na wala akong maisip. Okay ba yon? Naalala ko tuloy yung monologue at performance namin sa pasinaya. Sana makapasa kami ng entry sa Pasinay. Hahaha food and performace? Last year chinese-filipino. Ang pangit ng theme last year. Hala ang sama ko racist na ba ako? Tumutugtog pa yung gentleman ni psy sa TV wahaha.Wala ng pumapasok sa isip ko.. Capslockapslockcapslock......... Alam mo minsan feeling ko nagiging biktima ako ng pagiging feminine mystique. Nung malaman ko yung theory na yun sa gender relations, yun daw yung halimbawa, 2years nang nanliligawyung lalaki sa isang babae pero di pa rin sinasagot, wag mo na daw asahan na sasagutin niya yun kasi di naman niya mahal yung babae kundi, nagugutsuhan niya ang feeling ng nililigawan, yung ginagawa ng lalaki. Nung malaman ko yung theory na yun, syempre naisip ko na never naman akong naging ganun kasi wala namang nagtangkang manligaw sakin hahahahahaha!! Meron nung high school pero inaway ko immature pa kasi ako nun eh so di ako mapapabilang sa Feminine mystique. Pero habang tumatagal yung panahon may feeling ako na nabiktinma din ako once ng pagiging ganun. Nature na ba ng babae yun? Ang maplease kapag may ginawang mabuti or may ginawa lang yung lalaki sayo? Ay nagfifilter na ko ng sasabihin. Nahihiya kasi ako mag open. Basta ang siste eh naging biktima din ako niyang feminine mystique na yan. Pero nagdaan na bago ko pa marealize na nagawa ko. Gulo ko ba? Haha basta pag naintindihan mo yung siste ng feminine mystique magkakaintindihan din tayo. Tanghalian na pano ba yan ang sarap ng ulam namin. Pero akong maghuhugas ng pinggan. Sunday pala ngayon ano? Si mama napagalitan ako kasi ndi ako nakapagsimba. Mamayang hapon na lang siguro. Magpapasko na! Ano pa bang mas sasaya? Ang saya saya ko talaga pag pasko. Hindi ko alam pero feel ko nararamdaman mo din anman yung ganung saya. Capslockcapslockcapslockcapslock... Ay napanood ko na pala yung Teatro Porvenir ni Tim Dcanay! Alumnus kasi namin yung gumaganap na Emilio Jacinto dun. May teatro porvenir din kaming ginawa sa Polyrep pero andami kong natutunan dun sa Dulaang UP Teatro porvenir. Shet nakakainis tal;aga yung kasaysayan natin. Everytime na nakakapanood ako ng tungkol sa katipunan, nag aalab sa sarili ko yung dapat never nating ginagawang mag corruot or yung manlamang sa hindi lang sa isang bansa kundi sa individual na tao. Gaya ng sitwasyon namin sa Polyrep at sa University budget............. bawal yun ikwento pero naisip ko lang, pakiramdam ko aktibista na ako kahit di naman ako memeber ng kahit anong partido. Isang araw maakagawa din kami ng Protest Art na makakapagpatunay na dapat pa kaming mabuhay. Buhay pa nga kami tinatanggalan niyo na kamin g dextrose? Binigyan niyo ata ako ng life's purpose of existence eh! Pwes effective kayo! Leche. Sumasama ang loob ko pero hindi dapat. ito din siguro ang dahilan bakit ako nandito kung nasan man ako. Sana dumating yung panahon na maging matalino kami sa Arts at maibihagi namin yung dapat naming ibahagi sa nangangailangan. Nakrelate ako sa Teatro Porvenir, wala naman silang gustong gawin kundi mandula, magbigay arts at gumawa ng arts pero anong ginagawa sa kanila? Parsaan pa't nandyan ang Arts? Diba para mag educate, mag enetrtain at mag inform? Ano ba dapat ang iinform sa mga tao? Eh kami din ata nagiging impokrito dahil nakikita naman kung anong dapat sabihin sa mga tao, nakikita namin yung mali pero wala kaming magawa. Hindi. Meron kaming gagawin. Wag niyo sanang tanggalin yung natatanging bumubuhay samin. Ang sakit ng kamay ko. Naamoy ko pa yung ulam. Salamat sa wild mind writing na to, gumagaan ang loob ko. Sana mamaya maglabasan ang creative juices ko para sa Food and performance. May naisip kaming concept na political, pero napalitan, meron naman food and technology, napalitan ulit. Kaialngan kasi namin macompress ang idea ng lahat tao nag dedevising kasi kami. So collaborative. Kaya yan! Naniniwala akong makakagawa din kami. :)))